Fréttir

Annað tölublað Skógræktarritsins er nú komið út og í dreifingu til áskrifenda. Ritið er eina tímaritið á Íslandi sérstaklega tileinkað skógrækt og því aðal vettvangur skrifa íslenskra skógfræðinga og annarra sem áhuga hafa á hinum ýmsu hliðum skógræktar. Efni Skógræktarritsins er því mjög fjölbreytt.

Að þessu sinni má finna í ritinu umfjöllun um Tré ársins 2022, sem er fyrsta tréð í langan tíma til að ná 30 m hæð hér landi, um skjólbelti og áhrif þeirra á nærviðri og plöntuvöx, um skógrækt á „vonlausum“ svæðum, um lagaumhverfi skógræktar hvað lausagöngu búfjár varðar, um skógræktarferð til Marokkó, um aðalfund Skógræktarfélags Íslands og hugvekju um samspil trjágróðurs og mannfólks, auk yfirlits yfir helstu tölur skógræktar ársins 2021 og minningagreinar.

Frekari upplýsingar um ritið má finna á heimasíðu Skógræktarfélags Íslands: http://www.skog.is/skograektarritid/

Það er enn hægt að nálgast falleg jólatré hjá nokkrum skógræktarfélögum.

Skógræktarfélag Árnesinga, á Snæfoksstöðum 19.-23. desember kl. 11-16. Sjá: https://www.facebook.com/snaefokstadir

Skógræktarfélag Eyfirðinga er með jólatrjáasölu í Kjarnaskógi til 23. desember. Sjá: https://www.kjarnaskogur.is/jolatre

Skógræktarfélag Hafnarfjarðar í Gróðrarstöðinni Þöll við Kaldárselsveg til 23. desember kl. 10-18. Sjá: https://www.skoghf.is

Skógræktarfélag Mosfellsbæjar, í Hamrahlíð 19.-23. desember kl. 12-17. Sjá: https://www.facebook.com/SkogMos/

Skógræktarfélag Reykjavíkur á Lækjartorgi 19.-22. desember kl. 16-20. Sjá: https://www.heidmork.is

Nánari upplýsingar einnig á http://www.skog.is/jolatrjaavefurinn/

Það eru þó nokkur skógræktarfélög sem verða með jólatré til sölu nú um helgina. Með því að kaupa af skógræktarfélögunum styrkir þú útivistarskóga félaganna!

Skógræktarfélag Akraness, í Slögu á sunnudaginn kl. 12-15. Sjá : https://www.skogak.com/

Skógræktarfélag A-Húnvetninga, í Gunnfríðarstaðaskógi á laugardaginn kl. 11-15.

Skógræktarfélag Árnesinga, á Snæfoksstöðum báða dagana kl. 11-16. Sjá : https://www.facebook.com/snaefokstadir

Skógræktarfélag Borgarfjarðar, í Reykholti á laugardaginn kl. 11-15. Sjá: https://www.facebook.com/skograektarfelagborgarfjardar

Skógræktarfélag Eyfirðinga, í Laugalandsskógi báða dagana kl. 11-15. Einnig jólatrjáasala í Kjarnaskógi til 23. desember. Sjá nánar á: https://www.kjarnaskogur.is/jolatre

Skógræktarfélag Garðabæjar, í Smalaholti á laugardaginn kl. 11:30-15:30. Sjá: https://www.skoggb.is/

Skógræktarfélag Hafnarfjarðar, í Þöll við Kaldárselsveg, alla daga kl. 10-18, til 23. desember. Sjá nánar: http://skoghf.is/

Skógræktarfélag Mosfellsbæjar, í Hamrahlíð báða dagana kl. 10-16. Einnig opið virka daga til jóla. Sjá nánar: https://www.facebook.com/SkogMos/

Skógræktarfélagið Mörk, í Stóra-Hvammi, Fossi á Síðu, á laugardaginn kl. 12-15.

Skógræktarfélag Rangæinga, í Bolholtsskógi á laugardaginn kl. 12-15. Sjá: https://www.facebook.com/skograektarfelagrangaeinga

Skógræktarfélag Reykjavíkur, á Jólamarkaði í Heiðmörk báða dagana kl. 12-17 og í Jólaskóginum á Hólmsheiði báða dagana kl. 11-16. Jólatrjáasala á Lækjartorgi báða dagana kl. 14-18. Sjá naánar: http://heidmork.is/

Skógræktarfélag Skilmannahrepps, í Álfholtsskógi á laugardaginn kl. 12-15:30.

Skógræktarfélag Stykkishólms, í Grensás á laugardaginn kl. 11:30-14. Sjá: https://www.facebook.com/skograekt.stykkis

Nánari upplýsingar á http://www.skog.is/jolatrjaavefurinn/

Það eru nokkur skógræktarfélög sem verða með jólatré til sölu nú um helgina.

Skógræktarfélag Árnesinga, á Snæfoksstöðum báða dagana kl. 11-16. Sjá nánar: https://www.facebook.com/snaefokstadir

Skógræktarfélag Eyfirðinga, í Laugalandsskógi báða dagana kl. 11-15. Einnig jólatrjáasala í Kjarnaskógi alla daga til jóla. Sjá nánar: https://www.kjarnaskogur.is/jolatre

Skógræktarfélag Hafnarfjarðar, í Þöll við Kaldárselsveg, alla daga kl. 10-18. Sjá nánar: http://skoghf.is/

Skógræktarfélag Ísafjarðar, í reit ofan Bræðratungu á laugardaginn kl. 13-15.

Skógræktarfélag Mosfellsbæjar, í Hamrahlíð. Opnunarhátíð verður laugardaginn 10. desember kl. 13. Opið um helgar kl. 10-16. Einnig opið virka daga til jóla. Sjá nánar: https://www.facebook.com/SkogMos/

Skógræktarfélag Reyðarfjarðar, í Haga sunnudaginn kl. 10-13.

Skógræktarfélag Reykjavíkur, á Jólamarkaði í Heiðmörk báða dagana kl. 12-17 og í Jólaskóginum á Hólmsheiði báða dagana kl. 11-16. Sjá nánar: http://heidmork.is/

Skógræktarfélag Skilmannahrepps, í Álfholtsskógi báða dagana kl. 12-15:30.

Skógræktarfélag Stykkishólms er með jólatrjáasölu í Sauraskógi á laugardaginn kl. 11:30-14. Sjá nánar: https://www.facebook.com/skograekt.stykkis

Fossá skógræktarfélag, á Fossá í Hvalfirði, báða dagana kl. 11-15. Sjá nánar: https://skogkop.is/

Nánari upplýsingar einnig á http://www.skog.is/jolatrjaavefurinn/

Þann 2. desember opnar sýningin „Konurnar sem planta trjám“ í samstarfi Skógræktarfélags Íslands við bandarísku sjónlistakonuna Christalenu Hughmanick (www.christalenahughmanick.com/) og Alliance Francaise í Reykjavík (www.af.is/).

Í ágúst 2021 hóf Skógræktarfélag Íslands samstarf við Christalena Hughmanick um sérstakt verkefni sem tengir saman list og skógrækt, það að leiðarljósi að færa heim skógræktar til almennings með listsköpun. Tilgangur verkefnisins var að beina kastljósinu að þeim konum sem hafa verið og eru enn að taka  þátt í skógræktarstarfi undir forystu skógræktarfélaga á Íslandi frá 1930, fá þær til að deila sjónarhorni sínu og sýna hvernig þær umgangast skógana daglega.

Áherslan var lögð á að skoða Norðurland. Þetta svæði varð ekki aðeins fyrir valinu vegna fjölda gamalla og nýrra skóga á svæðinu heldur einnig vegna þess að fjögur sjálfboðaliðafélög skógræktarfélaga á svæðinu og stærsta trjágróðrarstöð landsins á Akureyri eru öll í umsjá kvenna.

Markmiðið var að skilja hvað það er sem tengir fólk við skógana í kringum þá. Í verkefninu er því gerð grein fyrir hvernig skógar endurspegla sameiginlegan metnað til að takast á við umhverfisvanda og bæta lífsskilyrði á Íslandi í næstum heila öld. Christalena Hughmanick tók upp náttúruhljóð eins og vind sem blæs um tré og safnaði ævisögum kvenna frá Norðurlandi og fleiri. Hún stýrði einnig miðlunarsamkomu í hjarta Kjarnaskógar ásamt konum úr skógræktarfélögum Ólafsfjarðar og Eyjafjarðar, en í tilefni hennar gátu þær hist og tengst náttúrunni saman með því að virkja öll skilningarvit sín. Viðburðurinn var tekinn upp og hægt er að hlusta á hann á Youtube: www.youtube.com/watch?v=4tMIfDsru-c.

Christalena mun á sýningu sinni kynna niðurstöðu þessara rannsókna. Hún mun gefa út stafræna plötu með viðtölum við nokkrar af þeim konum sem hún hefur kynnst auk náttúruhljóða sem hún hefur tekið upp. Þar verða viðtöl og ljósmyndir af ferðum hennar árið 2021 til sýnis meðan á sýningunni stendur. Titill sýningarinnar er innblásinn af „Maður skógarins (Maðurinn sem gróðursetti tré)“, stuttri ritgerð Jean Giono sem hann skrifaði árið 1953 um Elzéard Bouffier, sauðfjárbónda sem tekur sér fyrir hendur að gróðursetja eikar-og birkitrjáa í frönsku fjöllunum í Provence og kynnir –á fallegan hátt -þær samfélagslegu og umhverfislegu umbætur sem hafa áttáttu sér stað í gegnum árin fyrir litla fjallasamfélagið. Saga sem minnir um margt á sögu íslenskrar skógræktar á 20. öld.

Opnun sýningarinnar verður föstudaginn 2. desember 2022, kl. 6:30, í Alliance Francaise, Tryggvagötu 8, 2. hæð. Christalena Hughmanick mun kynna verk s

ín, myndirnar og albúmið fyrir gestum og lesa úrdrátt útdrátt úr „Maður Skógarins“ á íslensku, frönsku og ensku. Viðburðinn á netinu má finna á Facebook hér:

https://www.facebook.com/events/863001364879565/863001388212896/?ref=newsfeed

Christalena Christalena Hughmanick mun einnig halda „cyanotype“ blásýruviðburð  vinnustofu í Alliance Francaise þar sem kennd verða notkun náttúrulegra litarefnai og vistprent á vefnað með skógarefniefniviði úr skóginum. Viðburðurinn verður haldinn laugardaginn 3. desember næstkomandi frá kl. 11 til 15. Hægt er að skrá sig hér á vinnustofuna:

https://www.eventbrite.com/e/atelier-cyanotype-tickets-470926924107?fbclid=IwAR03PN61jbuFQlartD–ZwR2lNUXVUg9xqYbd485c0oGzzpyfm7kR0gLwyk

Hún mun svo halda sig til að taka á móti gestum til klukkan 6 til að svara spurningum um verk sín og sýninguna.

Krabbameinsfélag höfuðborgarsvæðisins og Skógræktarfélag Hafnarfjarðar bjóða til skógargöngu fimmtudaginn 27. október kl. 19:00. Safnast verður saman við Gróðrarstöðina Þöll við Kaldárselsveg og þaðan verður gengið um skógarsvæði Skógræktarfélags Hafnarfjarðar. Við upphaf göngunnar flytur Magnús Gunnarsson ávarp og að því loknu mun Steinar Björgvinsson skógfræðingur vera með leiðsögn um skóginn.

Gert er ráð fyrir að skógargangan taki um eina klukkustund og að henni lokinni verður boðið upp á heitt súkkulaði og meðlæti í húsakynnum Þallar.

Krabbameinsfélag höfuðborgarsvæðisins og Skógræktarfélag Hafnarfjarðar hvetja sem flesta til að taka þátt í kvöldgöngu um skóginn.

Göngufólk er beðið að vera vel útbúið og taka með sér ljósfæri þar sem skuggsýnt er orðið.

Nánari upplýsingar gefur Magnús Gunnarsson í síma 665 8910.

Aðalfundur Skógræktarfélags Íslands var haldinn í Mosfellsbæ fyrstu helgina í september. Fundi lauk sunnudaginn 4. september, með samþykki tíu ályktana og eru þær sem hér segir:

1. Græni stígurinn ofan höfuðborgarsvæðisins

Aðalfundur Skógræktarfélags Íslands, haldinn í Mosfellsbæ dagana 2. – 4.  september 2022, hvetur sveitarfélög, SSH-Samtök sveitarfélaga á höfuðborgarsvæðinu og Innviðaráðuneytið til að hrinda í framkvæmd gerð Græna stígsins ofan höfuðborgarsvæðisins í samstarfi við skógræktarfélög á svæðinu. Græni stígurinn þarf að fara inn í viðræður sem hafnar eru milli ríkis og sveitarfélaga um uppbyggingu samgangna á höfuðborgarsvæðinu til ársins 2033.

2. Um sameiningu Skógræktarinnar og Landgræðslunnar

Aðalfundur Skógræktarfélags Íslands, haldinn í Mosfellsbæ dagana 2.-4. september 2022, skorar á ráðherra landbúnaðar- og skógræktarmála að ganga varlega fram í úrvinnslu hugmyndar um sameiningu Skógræktarinnar og Landgræðslunnar. Skógræktarfélag Íslands óskar eftir því að félagið fái að leggja mat á álit starfshóps um hugsanlega sameiningu áður en til ákvarðana kemur, í samræmi við ákvæði Árósarsamningsins um þátttöku almennings í ákvarðanatöku stjórnvalda.

3. Sveitarfélög, skipulagsáætlanir og framkvæmdaleyfi til skógræktar

Aðalfundur Skógræktarfélags Íslands, haldinn í Mosfellsbæ dagana 2.-4. september 2022, skorar á sveitarstjórnir landsins að vinna að skipulagsáætlunum í takt við stefnu stjórnvalda um skógrækt á landsvísu og eru sveitarfélög hvött til að koma sér upp skilvirkum verkferlum og forðast óþarfa tafir og kostnað við afgreiðslu framkvæmdaleyfa vegna skógræktar. 

4. Skógræktarritið

Aðalfundur Skógræktarfélags Íslands, haldinn í Mosfellsbæ dagana 2.-4. september 2022, beinir því til stjórnar og starfsmanna Skógræktarfélags Íslands að huga að auknu rafrænu aðgengi Skógræktarritsins.

5. Um herferð gegn skógrækt

Aðalfundur Skógræktarfélags Íslands, haldinn í Mosfellsbæ dagana 2.-4. september 2022, fordæmir þá  herferð sem rekin hefur verið í fjölmiðlum og á samfélagsmiðlum að undanförnu og beinist gegn skógrækt og íslensku skógræktarfólki. Með herferðinni er reynt að varpa rýrð á það metnaðarfulla og árangursríka starf sem unnið hefur verið að í skóglausasta landi Evrópu og sjöunda skógfátækasta ríki heims, þar sem náttúruskógar vaxa aðeins á 1,5% landsins og ræktaðir skógar á einungis 0,5% af flatarmáli landsins. Skóggræðsla (ræktun nýrra skóga) er árangurríkasta vopnið í baráttunni gegn gróður- og jarðvegseyðingu og jafnframt ein hagkvæmasta aðferðin til þess að draga úr uppsöfnun gróðurhúsalofttegunda í andrúmsloftinu.

Aðalfundur Skógræktarfélags Íslands svarar kalli um aðgerðir gegn loftslagbreytingum. Félögin eru boðin og búin til að leggja sitt af mörkum og fagna hverskonar samstarfi við ríki, sveitarfélög, skógarplöntuframleiðendur, fyrirtæki og félagasamtök og alla þá sem vilja efla skógrækt, landgræðslu og kolefnisbindingu í landinu.

Jafnframt hvetur fundurinn til þess að skógargeirinn (skógræktarfélögin, Skógræktin, skógarbændafélögin) leiti leiða til þess að snúa vörn í sókn og efni til ráðstefnu sem allra fyrst um framtíðarskipulag skógræktar á Íslandi.

6. Hvatningarverðlaun skógræktar

Aðalfundur Skógræktarfélags Íslands, haldinn í Mosfellsbæ dagana 2.-4. september 2022, beinir þeim tilmælum til stjórnar Skógræktarfélags Íslands að á aðalfundum félagsins verði árlega veitt sérstök hvatningaverðlaun til einstaklinga eða hópa sem unnið hafa óeigingjarnt starf í þágu skógræktar á Íslandi. 

7. Skjólbelti við vegi

Aðalfundur Skógræktarfélags Íslands, haldinn í Mosfellsbæ dagana 2.-4. september 2022, skorar á Vegagerðina í samvinnu við landeigendur, að planta skjólbeltum þar sem þörf er á meðfram þjóðvegum, þar sem hætta er á snörpum vindkviðum, skafrenningi og snjósöfnun. Við slíkar aðstæður getur skapast mikil slysahætta og umferðartafir, auk mikils kostnaðar við snjómokstur. Mikilvægt er að vanda vel til tegundavals og gera langtíma áætlun um ræktun skjólbelta meðfram þjóðvegum og öðrum fjölförnum vegum og setja slíkt verkefni í gang nú þegar.

8. Um varnir gegn birkikembu og birkiþélu

Aðalfundur Skógræktarfélags Íslands, haldinn í Mosfellsbæ dagana 2.-4. september 2022, skorar á Skógræktina, í samvinnu við Matvælastofnun og Umhverfisstofnun, að gera gangskör að því að bregðast við innfluttum evrópskum skaðvöldum, skordýrunum birkikembu og birkiþélu sem nú valda stórfelldum skaða á íslensku birki. Þetta verði gert með lífrænum vörnum, þ.e. með innflutningi vesputegunda sem í Evrópu gera það að verkum að þessi skordýr valda hvergi þeim skaða sem blasir við hérlendis. Rétt er að endurskoða gróðursetningu á birki í landinu þar til þessu takmarki er náð.

9. Gróðrarstöðvar

Aðalfundur Skógræktarfélags Íslands, haldinn í Mosfellsbæ 2. – 4. september 2022, hvetur starfandi gróðrarstöðvar og þá aðila sem vinna að stofnsetningu nýrra gróðrarstöðva til að auka framleiðslu á skógarplöntum í landinu svo nægilegt framboð á plöntum til skógræktar verði tryggt á komandi árum.

10. Landsáætlun í skógrækt

Aðalfundur Skógræktarfélags Íslands, haldinn í Mosfellsbæ dagana 2. – 4.  september 2022, hvetur Matvælaráðuneytið til að endurskoða sameinaða tillögu að landsáætlun í landgræðslu og skógrækt.
Samkvæmt skógræktarlögum (skv. 4. gr. laga um skóga og skógrækt nr. 33/2019) skal landsáætlun í skógrækt vera í gildi.

Garðyrkjuskólinn á Reykjum/FSu standa fyrir áhugaverðu málþingi þann 13. október næst komandi um meindýr og sjúkdóma sem herja á skógrækt og garða. Málþingið er haldið í Garðyrkjuskólanum á Reykjum og skráning er á netfangið: gardyrkjuskolinn@fsu.is.

Tré ársins 2022 var formlega útnefnt við hátíðlega athöfn mánudaginn 12. september og er það sitkagreni (Picea sitchensis) á Kirkjubæjarklaustri. Er Tré ársins fyrsta tré frá því fyrir síðustu ísöld til að ná 30 m hæð, en Katrín Jakobsdóttir forsætisráðherra sló máli á tréð með aðstoð Björns Traustasonar frá Skógræktinni og reyndist það vera 30,15 m á hæð.

Í ávarpi sínu við athöfnina kom Katrín Jakobsdóttir inn á mikilvægi skóga og skógræktar og nefndi sérstaklega nýja landsáætlun um landgræðslu og skógrækt og mikilvægi hennar fyrir loftslagsmarkmið Íslands. Að auki skipaði skógurinn sem tréð stendur í sérstakan sess í huga hennar, en hún sýndi á sínum tíma tilvonandi manni sínum skóginn sem einn af sínum uppáhaldsstöðum.

Fjöldi fólks mætti á athöfnina – heimafólk og fulltrúar eigenda skógarins, Skógræktarinnar og Skógræktarfélags Íslands. Auk forsætisráðherra fluttu ávarp Jónatan Garðarsson, formaður Skógræktarfélags Íslands, Þröstur Eysteinsson skógræktarstjóri og Hafberg Þórisson í Lambhaga, sem er bakhjarl viðburðarins. Einnig afhenti Hafberg viðurkenningaskjöl og tók Fanney Ólöf Lárusdóttir við því fyrir hönd landeiganda og Þröstur Eysteinsson fyrir hönd Skógræktarinnar, en Skógræktin hefur farið með umsjón skógarins.

Fanney Ólöf Lárusdóttir, Katrín Jakobsdóttir og Þröstur Eysteinsson glaðbeitt við Tré ársins 2022.

Í tilefni útnefningar Trés ársins fékk Skógræktarfélag Íslands einnig senda skemmtilega ferskeytlu frá Philip Vogler:

Heim við bjóðum góðu geni,
getur vaxið hátt.
Við Systrafoss nú sitkagreni
sannar vaxtarmátt.

Föstudaginn 9. og mánudaginn 12. september verður skrifstofa Skógræktarfélags Íslands lokuð þar sem allt starfsfólk verður í útiverkum. Netföng og símanúmer má finna hér á síðunni ef nauðsyn krefur.